Ιστορία από Γεράσιμος Λιβιτσάνος •1ώρ.
Η εντυπωσιακή συμμετοχή των πολιτών στον α’ γύρο των εκλογών για την ανάδειξη της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ είναι σαφώς το θετικό στοιχείο που «κρατά» το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης από την διαδικασία που ολοκληρώνεται την ερχόμενη Κυριακή 24 Σεπτέμβρη. Εκεί όπου διεκδικητές της προεδρίας θα είναι ο Στέφανος Κασσελάκης που πρώτευσε με 45,04% και η Έφη Αχτσιόγλου που ακολουθεί με 36,21%. Εφεξής όμως όλα δείχνουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ εισέρχεται σε μία εβδομάδα καθοριστική για την φυσιογνωμία του, την θέση του στο πολιτικό σύστημα και συνακόλουθα την περεταίρω πορεία του.
Το εκλογικό αποτέλεσμα του α’ γύρου παρότι είχε μία σαφή πρωτιά και ένα ξεκάθαρο προβάδισμα δεν διαμόρφωσε μη αναστρέψιμες ισορροπίες. Αντιθέτως φαίνεται να οδηγεί τον ΣΥΡΙΖΑ σε οριακές καταστάσεις, όπου όλα μπορούν να συμβούν. Ακόμη και μονοψήφια ποσοστά διαφορών είναι δυνατόν να αποδειχθούν καθοριστικά ενώ οι οιωνοί δείχνουν πως οι δύο διεκδικητές της ηγεσίας θα δώσουν μάχη «μέχρις εσχάτων».
Κίνδυνοι
Μια τέτοια συνθήκη όπως και οι πιθανές εξελίξεις κρύβουν παγίδες και εγκυμονούν κινδύνους για τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ο πρώτος και βασικός κίνδυνος που φαίνεται να προκύπτει για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αφορά την ενότητά του. Τυπική και ουσιαστική. Ιδίως από την στιγμή που -κι επισήμως πλέον- η διαδικασία εκλογής της ηγεσίας του ανάγεται από μία αντιπαράθεση πολιτικών απόψεων και τακτικών σε μία βαθιά πολιτική σύγκρουση που θα μπορούσε να αποκληθεί και «σύγκρουση πολιτισμών».
Το δεδομένο αυτό τεκμαίρεται αρχικά από το στελεχιακό δυναμικό του ΣΥΡΙΖΑ που φαίνεται να συσπειρώνεται (κι έσπευσε να φωτογραφηθεί) γύρω από τον Στέφανο Κασσελάκη το οποίο στην πλειοψηφία του δεν εναρμονίζεται με την έννοια του «πολιτικού της αριστεράς». Ενδεικτικά αναφέρουμε τον βουλευτή Επικρατείας και πρώην Α/ΓΕΕΘΑ Ευάγγελο Αποστολάκη, τον πρώην βουλευτή Παναγιώτη Κουρουμπλή αλλά και τον βουλευτή Κιλκίς Πέτρο Παππά (που πρόσφατα τάχθηκε υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων). Την εικόνα συμπληρώνει η στήριξη του βουλευτή Χανίων Παύλου Πολλάκη που αποτελεί τον εκφραστή μιας ιδιάζουσας μερίδας του κοινού του ΣΥΡΙΖΑ.
Η εικόνα των «δύο κόσμων» που φαίνεται να διαμορφώνεται στον ΣΥΡΙΖΑ ενισχύεται και από τις δηλώσεις της Έφης Αχτσιόγλου και του Ευκλείδη Τσακαλώτου των οποίων οι εκλογικές επιδόσεις αθροιστικά πολύ λίγο υπολείπονται από αυτές του Στέφανου Κασσελάκη. Αμφότεροι δεν έθεσαν θέμα απλά πολιτικών διαφωνιών με τον υποψήφιο που πρώτευσε. Αντίθετα επισήμαναν ότι τυχόν εκλογή του συνιστά για τον ΣΥΡΙΖΑ αβεβαιότητα, απουσία πολιτικών όρων στους αγώνες που έρχονται, έλλειμμα σοβαρότητας και υπαγωγή στην «μετα-πολιτική».
Έτσι λοιπό εύλογα προκύπτουν ερωτήματα για την δυνατότητα ο ΣΥΡΙΖΑ να μπορέσει να αποτελέσει ενιαίο πολιτικό φορέα στο άμεσο μέλλον. Ιδίως αν στον δεύτερο γύρο επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα του πρώτου.
Ο δεύτερος κίνδυνος σχετίζεται με την εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη κι αν δεν τεθούν ζητήματα που αφορούν την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ, διαφαίνεται πώς – ανεξάρτητα από το ποιος θα εκλεγεί πρόεδρος- ότι για ένα σημαντικό διάστημα το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα βρεθεί σε καθεστώς κρίσης φυσιογνωμίας. Οι έντονα διαφοροποιημένες προσεγγίσεις που καταγράφονται πλέον στο εσωτερικό του και η εξαιρετικά υψηλή πόλωση θα συνδυαστούν με τον ούτως η άλλως ετερόκλητο χαρακτήρα των προελεύσεων των στελεχών και των μελών του. Καθιστώντας εξαιρετικά δυσχερή την οποιαδήποτε προσπάθεια ομογενοποίησης.
Η τρίτη δυσκολία έχει …κοινοβουλευτικό χαρακτήρα. Εφόσον το σενάριο που θέλει τον Στέφανο Κασσελάκη να εκλέγεται πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαιωθεί, η αξιωματική αντιπολίτευση κινδυνεύει να βρεθεί στην θέση που βρέθηκε το ΠΑΣΟΚ, όμως για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα: Δηλαδή να έχει αρχηγό ο οποίος δεν θα είναι ταυτόχρονα βουλευτής. Άρα αντικειμενικά δεν θα μπορεί να βρίσκεται αντιμέτωπος με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην μόνη θεσμική διαδικασία πολιτικής αντιπαράθεσης που ισχύει στην χώρα. Επ’ αυτού έχουν «κυκλοφορήσει» αρκετά σενάρια. Ένα εξ’ αυτών θέλει να ζητείται από τους 8 πρώτους βουλευτές επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ να παραιτηθούν προκειμένου να βρεθεί στην Βουλή ο Στέφανος Κασσελάκης που είναι 9ος στο ψηφοδέλτιο επικρατείας. Φαίνεται όμως εξαιρετικά δύσκολο να πραγματοποιηθεί. Ιδίως όταν ένας από αυτούς που πρέπει να παραιτηθούν είναι ο Ευάγγελος Αποστολάκης. Επίσης έχει γίνει λόγος για την πιθανότητα να παραιτηθεί ο ομογενής Όθων Ηλιόπουλος και να γίνει βουλευτής ο επίσης ομογενής Στέφανος Κασσελάκης. Εκδοχή όμως που προϋποθέτει ότι είναι νομικά ορθή η ερμηνεία πως κάθε κόμμα πρέπει να έχει οπωσδήποτε έναν ομογενή βουλευτή επικρατείας, πράγμα αμφίβολο.
Ένας ακόμη κίνδυνος αφορά την οργανωτική λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ. Η πιθανότητα ανάληψης της ηγεσίας του από τον Στέφανο Κασσελάκη δημιουργεί ένα εξαιρετικά θολό τοπίο σχετικά με το οργανωτικό μοντέλο του κόμματος. Κυρίως εξαιτίας του ότι ο ομογενής πολιτικός έχει «ενηλικιωθεί» πολιτικά στις ΗΠΑ, δηλαδή σε κομματικά μοντέλα που πολύ απέχουν από την ευρωπαϊκή (πόσο μάλλον την ελληνική) πραγματικότητα και η προεκλογική του καμπάνια βασίστηκε σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα στην «μιντιακή» επικοινωνία.
Οι παράγοντες του δεύτερου γύρου
Ήδη από χθες βράδυ, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, έχει ξεκινήσει έντονη φημολογία σχετικά με την στάση που θα τηρήσουν οι 3 επιλαχόντες της εκλογικής διαδικασίας: Νίκος Παππάς, Ευκλείδης Τσακαλώτος και Στέφανος Τζουμάκας. Οι τρείς μαζί έχουν επιτύχει ένα ποσοστό της τάξης του 18,7%. Δηλαδή ικανό να καθορίσει τους συσχετισμούς στον δεύτερο γύρο. Με την προϋπόθεση βέβαια πως τα τρία αυτά στελέχη έχουν την δυνατότητα να επηρεάσουν αποφασιστικά την στάση όσων τους επέλεξαν στον πρώτο γύρο.
Όσον αφορά τον Ευκλείδη Τσακαλώτο (8,7%) τα πράγματα φαίνεται πως είναι ξεκάθαρα. Η έμμεση επικριτική αναφορά που έκανε στην υποψηφιότητα του Στέφανου Κασελλάκη μιλώντας για «μεταπολιτική» καθιστά σχεδόν βέβαιο πως στον δεύτερο γύρο θα στηρίξει την Έφη Αχτσιόγλου. Επίσης το πολιτικό κοινό στο οποίο απευθύνεται ο Ευκλείδη Τσακαλώτος, δηλαδή την αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ πολύ δύσκολα θα επέλεγε την ψήφο στον Στέφανο Κασσελάκη ακόμη και δίχως να έχει την σχετική παρότρυνση.
Η στάση του Νίκου Παππά (8,7%) και του Στέφανου Τζουμάκα (1.28%) παραμένουν ένα ερωτηματικό. Μάλιστα ο πρώην υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής απάντησε απλά με ένα …χαμόγελο χθες, μπροστά στα γραφεία της Κουμουνδούρου όταν δέχθηκε δημοσιογραφική ερώτηση σχετικά με το ποιόν θα στηρίξει στον δεύτερο γύρο. Επίσης είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο ο Νίκος Παππάς να μην ανακοινώσει κάποια στήριξη και να προτρέψει τους ψηφοφόρους να ασκήσουν το δικαίωμά τους κατά συνείδηση.
Αξίζει τέλος να σημειωθεί πως ένας ακόμη παράγοντας που μπορεί να παίξει ρόλο στον δεύτερο γύρο είναι τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ που δεν προσήλθαν να ψηφίσουν που αθροίζονται – τυπικά τουλάχιστον- σε μερικές δεκάδες χιλιάδες. Θυμίζουμε ότι στη κάλπη της επόμενης Κυριακής έχουν δικαίωμα ψήφου όλα τα μέλη του κόμματος, δεν υπάρχει όμως δυνατότητα να ψηφίσει κάποιος που θα γίνει μέλος μετά την πρώτη Κυριακή.
Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις